चार हजार प्रवासी नेपालीको करीब रु.५५ करोड जोखिममा पारिसकेको ‘सगुन इन्क’ अहिले ‘मिनी आईपिओ’ का नाममा थप पैसा उठाउने धन्दा गरिरहेको छ ।
प्रवेश सुवेदी र उमेश श्रेष्ठ: खोज पत्रकारिता केन्द्र
चार हजार प्रवासी नेपालीको करीब रु.५५ करोड जोखिममा पारिसकेको ‘सगुन इन्क’ अहिले ‘मिनी आईपिओ’ का नाममा थप पैसा उठाउने धन्दा गरिरहेको छ ।
प्रवेश सुवेदी र उमेश श्रेष्ठ: खोज पत्रकारिता केन्द्र
उमेर नपुगी गर्भवती, असुरक्षित सुत्केरी, भ्रूण पहिचान गरेर गर्भपतन अनि सडकमा समेत बच्चा जन्माउनुपर्ने बाध्यता । सुदूरपश्चिमको पनि विकट बाजुरामा साँच्चिकै जोखिममा छन् आमाहरू ।
नन्दाकुमारी थापा: खोज पत्रकारिता केन्द्र
अमेरिकी श्रम विभागको तथ्यांक अनुसार इराक र अफगानिस्तान युद्धमा घाइते वा मृत्यु भएका ३०० नेपालीले अहिलेसम्म क्षतिपूर्ति माग गरेका छन् । तर हजारौं नेपाली संलग्न यो युद्धमा मारिएका वा घाइते भएका ठूलो संख्याका नेपालीबारे अझै पनि कुनै जानकारी छैन ।
पिटर गिल र जनकराज सापकोटा: खोज पत्रकारिता केन्द्र
अफगानिस्तान र इराक युद्धमा अमेरिकी सैनिकलाई प्रत्यक्ष/अप्रत्यक्ष सहायता उपलब्ध गराउने कम्पनीहरूले करोडौं डलर मुनाफा कमाउँछन् । तर त्यहीं काम गर्दा मारिएका र घाइते नेपालीलाई नाममात्रको क्षतिपूर्ति दिएर वा नदिइकनै घर पठाइने गरिन्छ ।
पिटर गिल: खोज पत्रकारिता केन्द्र
न्यूनतम सुविधा विनाका क्वारेन्टिन र आइसोलेशनहरूले व्यक्तिको मानसिक स्वास्थ्य बर्बाद बनाएका छन् । यस्ता क्वारेन्टिनमा बसेकै वेला केहीले आत्महत्या समेत गरेका छन् । विशेषज्ञका भनाइमा, ‘समाजमा मानसिक रोग बोकेर बाँच्नेहरूको संख्या बढ्दो छ ।’
वसन्तप्रताप सिंह, बझाङ: कृष्ण अधिकारी, नेपालगञ्ज; लक्ष्मी बस्नेत र विद्या राई, काठमाडौं: खोज पत्रकारिता केन्द्र
सशस्त्र द्वन्द्वमा घरबास गुमाएका र घाइते भएकालाई बसोबास गराउन दाङ, रुकुम, रोल्पा र सल्यानमा चारवटा नमूना वस्ती बनाउन सरकारले दिएको रु.२० करोड ती गाउँकै टाठाबाठा माओवादीले कसरी सके ? डेढ दशकपछि कर्तुतबारे पीडितहरूले मुख खोलेका छन् ।
दुर्गालाल केसी: खोज पत्रकारिता केन्द्र
सार्वजनिक पदमा रहेको कोही व्यक्तिलाई पक्राउ गर्ने योजना बनाएर घूस ‘अफर’ गर्ने र त्यसबापत रकम उपलब्ध गराउने कार्य राज्यको संवैधानिक निकायले गर्न मिल्छ कि मिल्दैन ? अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले गरिरहेको ‘स्टिङ अप्रेसन’ को भित्री कथा ।
तुफान न्यौपाने: खोज पत्रकारिता केन्द्र
प्रजु पन्त: खोज पत्रकारिता केन्द्र
२९ जेठ २०७७ मा प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटर घेर्न पुगेका प्रदर्शनकारीलाई नेपाल प्रहरीले भाटभटेनीबाट अघि बढ्न दिएन । घम्साघम्सी भएपछि प्रहरीले प्रदर्शनकारीलाई लखेट्यो । भागदौडको क्रममा भीड नियन्त्रण गर्न भनेर प्रहरीले गैह्रीधारामा ‘टियर ग्याँस’ हान्यो ।
सजिलै नाफा कमाउने साधन बनेको घरजग्गाको मूल्य नियन्त्रण र आवास व्यवस्थापनमा सरकारले हस्तक्षेप नगर्ने हो भने नेपालमा पनि सडकमा सुत्ने ‘होमलेस’ हरूको संख्या केही वर्षमै ह्वात्तै बढ्नेछ ।
रुद्र पंगेनी: खोज पत्रकारिता केन्द्र
‘न्याय नपाए अदालत जान्छु’ भन्ने सोचमा हुनुहुन्छ ? सार्वजनिक सरोकारका मामिलामा सर्वोच्च अदालतले दिएका आदेशहरू सरकारका मन्त्रालय, विभाग र कार्यालयले कार्यान्वयन नै गर्दैनन् । २५ वर्ष यताका यस्ता आदेशहरूको लेखाजोखा ।
एकल सिलवाल: खोज पत्रकारिता केन्द्र
बझाङमा मान्छेलाई ज्याला दिएको देखाएर डोजरलाई रकम भुक्तानी गर्दा यतिसम्म नक्कली काम भएको छ कि– एकवर्षे बालकले एक महीना काम गरेर रु.१७ हजार भुक्तानी लिएको कागजात सरकारी अभिलेखमा छ ।
भुवनबहादुर सिंह: खोज पत्रकारिता केन्द्र
भीड नियन्त्रणका लागि सुरक्षा फौजले प्रयोग गर्ने ‘टियर ग्याँस’ यसै पनि मानव स्वास्थ्यका लागि घातक हुन्छ । डरलाग्दो तथ्य नेपाल प्रहरी १० वर्ष पुराना नष्ट गर्नुपर्ने टियर ग्याँस अहिले पनि प्रयोग गरिरहेको छ ।
प्रजु पन्त: खोज पत्रकारिता केन्द्र
समाजका हुनेखाने बसोबास गर्ने ‘अपार्टमेन्ट’ र सामूहिक आवासका आफ्नै दुःख छन् । यस्ता कोलोनीहरूमा आवास विकासकर्ताको ज्यादै मनपरी चल्छ, सरकारी निकायले नियमन गर्दैन । सुन्दर घरहरूका कुरुप कथा ।
रुद्र पंगेनी: खोज पत्रकारिता केन्द्र
आर्थिक असुरक्षा, पारिवारिक र सामाजिक बाध्यताका कारण आफ्नो ज्यान लिन तम्सने लोग्ने र उसका परिवारका सदस्यसँग प्रहरीसामु मिलापत्र गर्न बाध्य छन् हिंसा पीडित महिला । पूर्वी पहाडी जिल्लाहरू ओखलढुङ्गा, खोटाङ र सोलुका गाउँ–गाउँको पीडा ।
एसबी जेरो : खोज पत्रकारिता केन्द्र
देशभरि ३० हजारको संख्यामा रहेका मिर्गौला बिरामीले ‘लकडाउन’ मा ‘डायलोसिस’ का लागि भोगिरहेको सकस ।
एस धीरेन: खोज पत्रकारिता केन्द्र
पछिल्लो चार दशक लागूपदार्थको अन्तर्राष्ट्रिय ओसारपसार, बेचबिखन र कारोबारमा उत्तरी धादिङको एउटा गाउँ कुनै न कुनै रूपमा जोडिइरह्यो । सत्यदेवी गाउँको पाकिस्तान, दक्षिणपूर्वी एशियाली मुलुकहरू र अष्ट्रेलियासम्म लागुपदार्थ ‘कनेक्सन’ ।
मणि दाहाल: खोज पत्रकारिता केन्द्र
६०० परिवारले घर, फ्ल्याट नपाएको, ७ हजारले सहकारीको बचत डुबाएको सुधीर बस्नेत ठगी प्रकरणमा न्यायका लागि १० वर्ष लडेका पीडितहरू सरकारको साथ नपाएपछि फेरि सुधीरकै पछि लागेका छन् । नेपालमा विधिको शासन नियाल्ने एउटा ‘केस स्टडी’ ।
रुद्र पंगेनी: खोज पत्रकारिता केन्द्र
अमेरिकी ‘स्टेट डिपार्टमेन्ट’ को अभिलेख तथा हेगस्थित अन्तरसरकारी निकाय ‘एचसीसीएच’ मा फ्रान्स, नर्वे, इटली, बेल्जियम लगायतका मुलुकले दिएको जानकारीले नेपालबाट धर्म–सन्तानका नाममा ठूलो संख्यामा बालबालिका तस्करी गरेर ती मुलुक पर्याइएको रहस्योद्घाटन भएको छ ।
आकाश क्षेत्री: खोज पत्रकारिता केन्द्र
नेपालमा इन्टरनेट सेवामा ठगी व्यापक छ । यस्तो ठगी दुई तरिकाले हुन्छ– पहिलो, कबुल गरेको एक चौथाइ गतिको पनि सेवा नदिएर र दोस्रो समयमा मर्मत नगरेर । यति हँुदा पनि नियामक निकाय नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरण सेवा प्रदायक माथि कारबाहीको जोखिम उठाउन चाहँदैन ।
सरस्वती ढकाल: खोज पत्रकारिता केन्द्र
आईओएमबाट एक विद्यार्थीले एमबीबीएस उत्तीर्ण गर्दा उसका लागि छात्रवृत्तिमा मात्रै सरकारले रु.४० लाख लगानी गरेको हुन्छ तर, राज्यको यति महँगो खर्चमा पढेका धेरै चिकित्सक नेपाल नै बस्दैनन् ।
प्रज्ञा तिम्सिना: खोज पत्रकारिता केन्द्र